Zobacz jak Tobą Manipulują!
-
Jeśli poznasz techniki manipulacji, będziesz w stanie wykryć je odpowiednio wcześnie i zdemaskować osobę, która w nieszczery sposób chce Ciebie wykorzystać.
-
Zyskasz narzędzia, dzięki którym możesz wpływać na swoje myślenie.
-
Zrozumiesz czego unikać, żeby nie szkodzić innym.
Pisząc ten artykuł, zdaję sobie sprawę z potęgi niektórych technik, a fakt dostępności materiałów, które mówią „Naucz się manipulować, a świat będzie Twój” - przyprawia mnie o mdłości. Bo wiem, że każde kłamstwo ma krótkie nogi i bardzo szybko to negatywne działanie wraca do nadawcy.
Przechodząc do sedna, zacznę od porównania, że ludzki mózg jest jak komputer podłączony do Internetu. Wszystko co widzisz, słyszysz i czujesz „wpada” do niego. Czy tego chcesz czy nie, ale tak się właśnie dzieje. Bez względu na to, czy są to pozytywne „dane” czy „wirusy”, które Ciebie zarażają. Dla tego potrzebny jest Ci program antywirusowy, który będzie włączał alarm w Twojej głowie - „Uwaga Manipulant! Zachowaj szczególną ostrożność”.
Mózg ludzki można podzielić na 2 części, świadomą i podświadomą.
Część świadoma, logiczna analizuje wiele czynników, odrzuca znane Ci np. próby manipulacji, ale ma bardzo ograniczone możliwości. Nie można świadomie kontrolować wszystkich danych, które „wpadają” do głowy. Widać to dobrze, kiedy uczymy się czegoś trudnego jak prowadzenie samochodu. Z początku, kiedy wszystko świadomie kontrolujemy jest to bardzo trudne, ale kiedy wyćwiczymy daną umiejętność, kontrolę przejmuje część nieświadoma (podświadoma), a wtedy wszystkie ruchy są automatyczne. Nie musimy już skupiać się na tych czynnościach, a swoją uwagę możemy przenieść na coś innego.
W manipulacji można wykorzystać fakt, że umysł wszystkiego świadomie nie „ogarnia”. Najlepiej będzie jak przeczytasz poniższe 10 faktów o Tobie.
10 Faktów o Tobie:
1. Czytasz to teraz.
2. Zdajesz sobie sprawę, że to głupi fakt.
4. Nie zauważyłeś, że nie ma punktu nr trzy.
5. Sprawdzasz to teraz.
6. Śmiejesz się.
7. Czytasz to nadal, nawet jeśli to głupie.
9. Nie zauważyłeś, że nie ma punktu nr osiem.
10. Jeszcze raz sprawdzasz i śmiejesz się, że po raz drugi nabrałeś się.
11. Nie zwróciłeś uwagi, że miało być tylko 10 faktów.
12. Jeśli nie ma 3 i 8 to znaczy, że jest 10!
Prawdopodobnie nabrałeś się! Jeśli do tego nie doszło, to może oznaczać, że już to wcześniej widziałeś (Ostatnio dosyć popularne na facebook’u) i przyznasz, że za pierwszym razem dałeś się wkręcić. Dowodzi to, że jeśli zdajemy sobie sprawę z manipulacji możemy jej uniknąć.
Hakerzy naszych umysłów stosują różnego rodzaju chwyty. Dużo takich technik można znaleźć w materiałach poświęconych NLP (czyli Neuro Lingwistyczne Programowanie). Jak każde narzędzie samo w sobie nie jest ani dobre ani złe, to człowiek przypisuje mu znaczenie.
Poniżej przedstawiam kilka popularnych technik wraz z przykładami:
1. Umysł nie „przetwarza negacji”. Idealnym przykładem może być tekst - „Nie myśl o różowym słoniu”. Żebyś mógł nie myśleć o różowym słoniu, musisz pomyśleć o różowym słoniu – taki paradoks. Jeśli nigdy nikt Ci tego nie powiedział, to właśnie o tym pomyślałeś! Prawda? Czyli prostym trikiem „włamałem” Ci się do głowy, zaszczepiłem prostą myśl. W Twojej głowie powstał obraz, który chciałem wywołać.
Czasami możemy nieświadomie popełniać błędy np. widząc osobę, która płacze - chcemy jej pomóc. Jeśli ktoś mówi „nie płacz”, to powoduje jeszcze większą ochotę na płacz, dodatkowo wprowadza presję, bo osoba płacząca chce nie płakać, i im bardziej chce nie płakać tym mocniej płacze. ;)
Innym przykładem błędnego zastosowaniem zaprzeczenia jest:
„Nie myśl, że chcę Cię oszukać”.
2. Pattern’y, czyli gotowe struktury lingwistyczne. Wyobraź sobie sytuację, że siedzisz z kimś w barze i rozmawiasz. Podczas rozmowy dana osoba zaczyna mówić coś takiego: „Słuchaj, czy zdarza Ci się czasami siedzieć z drugą osobą w barze, tak jak my teraz i kiedy tak siedzisz zaczynasz czuć niesamowitą więź z tą osobą? Takie uczucie zaufania i bliskości? Ze mną jest tak, że czasami mi się to zdarza…”.Z pozoru normalne zdania. Na pierwszy rzut oka, nie ma w nich nic dziwnego, jeśli pasują w kontekście, rozmowa trwa już jakiś czas, a osoba mówiąca dobrze posługuje się językiem to ciężko wyłapać tutaj jakąkolwiek manipulację.
Teraz przeanalizujmy kilka części tego zdania:
-
„Słuchaj, czy zdarza Ci się czasami siedzieć z drugą osobą w barze...” - to jest zdanie wprowadzające, które ma ominąć Twój system alarmowy. Logika potwierdza ten fakt, że czasami się to zdarza.
-
„...zaczynasz czuć niesamowitą więź z tą osobą...” - to jest jedna z instalacji, którą taka osoba właśnie Ci sprzedaje. Zadaniem tego jest sprawienie w tym konkretnym przypadku, żebyś zaczął czuć więź (Dodatkowo, żeby wzmocnić efekt taka osoba, może wskazywać delikatnie dłońmi na siebie kiedy wypowiada słowa „tą osobą”).
-
„Takie uczucie zaufania i bliskości? Ze mną jest tak że…” - tutaj widać omijanie części logicznej za pomocą interpunkcji. Część logiczna rozumie, że tam był znak zapytania, ale według NPL część podświadoma tego nie wyłapuje i łączy „uczucie zaufania i bliskości ze mną”.
3. Opowiadanie historii. Z historiami może być podobnie jak z przykładowym niemyśleniem o różowym słoniu. Coś co wpada do naszej głowy jest przetwarzane. Jeśli sobie coś wyobrażamy, powstają emocje takie jak byśmy robili to naprawdę. Czy zdarzyło Ci się kiedyś ślinić na widok osoby jedzącej cytrynę? Kiedy widziałeś jak ta osoba wykrzywia się, bo cytryna jest aż tak kwaśna? Może samo myślenie o smaku soczystej, kwaśnej cytryny sprawia, że zaczynasz się ślinić? A może w tej chwili ślina napływa do Twoich ust i zaczynasz częściej ją połykać?”.
Historie oprócz wywoływania emocji mogą również
przekazywać pewne informacje o manipulancie.
„Słuchaj co mi się ostatnio przytrafiło! Sprzedawałem jeden ze swoich produktów za 1230zł. Rozliczyłem się z klientem, poczym włożyłem przeliczone pieniądze do pustej przegródki w portfelu. W domu zauważyłem, że zamiast 1230zł jest 1330zł, więc zadzwoniłem do klienta i poprosiłem, żeby sprawdził czy nie zaszła jakaś pomyłka, bo nie zgadza mi się ilość pieniędzy. Okazało się, że brakuje mu tych 100zł ale myślał, że je zgubił w kiosku. Najlepsze w tej historii jest to, że następnego dnia w ramach wdzięczności podrzucił mi swojego kumpla, któremu sprzedałem kilka produktów i zarobiłem znacznie więcej niż 100zł, dla tego zawsze wierzę w to, że uczciwość popłaca!”.
Tutaj nasz bohater przekazał m.in. takie informacje jak:
- Sprzedaje produkty, które nie są tanie. Sama informacja o produktach może spowodować pytanie „A co to za produkty?” w tym momencie może rozpocząć się proces sprzedaży. ;)
- Jest uczciwy! Dzięki tej informacji może np. zdobyć większe zaufanie.
4. Cytaty. Genialne narzędzie, które wpływa na odbiorcę, ale jednocześnie zrzuca odpowiedzialność za treść na osobę cytowaną. Przykład: Dziecko, które chce użyć przekleństwa „legalnie” może powiedzieć: „Mamo, a Tomek w szkole powiedział 'zajebiście'! To brzydko prawda?”.
Teraz chcę podzielić się z Wami kilkoma przykładami manipulacji z jaką można się ostatnio spotkać:
-
Ostatnio bardzo popularne zrobiły się „łańcuszki szczęścia”, a raczej nieszczęścia. Umieszczają np. zdjęcie pobitego psa z napisem - „Kliknij lubię to, a biedne pieski dostaną 1zł od facebooka na leczenie”. W większości takich przypadków padamy ofiarą manipulacji. A opiera się to na naiwności, niewiedzy i dobrym sercu, a czasami wynika to również z faktu, że nasz znajomy kliknął, a jemu ufamy, więc też klikamy.
-
Kliknij „Lubię to!” i udostępnij, a 50 pierwszych osób dostanie laptopa za 5 tys zł. :D Wszedłem ostatnio na taki profil i? Zero informacji na temat reklamodawcy – „Ściema”! To jest możliwe, jeśli osoba, która rozdaje te gadżety ma z tego jeszcze większe korzyści, czyli np. reklamują sklep internetowy, który ma wygenerować jeszcze większy dochód. Ale powiem więcej! Ktoś kto umieszcza tak chwytliwy tekst powoduje lawinę „lajków” na danym fanpage’u. W ten sposób zbierają ludzi i kiedy to już ucichnie, zapominamy o tym. Taki „spec” przerabia fanpage na coś zupełnie innego i nagle wyskakują nam na tablicy jakieś reklamy, wchodzimy na tą stronę i widzimy, że kliknęliśmy - lubię to! (A przecież nie kliknęliśmy!) Czyli wyraziliśmy zgodę na to, żeby ich treści pojawiały się na naszej tablicy. :)
-
Ostatnio czytałem o darmowych breloczkach rozdawanych na stacjach benzynowych. Podchodzi gość i mówi np. „odpowiedz na 1 pytanie do ankiety, a ja dam Ci breloczek”. Zadanie generalnie jest proste, więc ktoś odchodzi zadowolony ze swoim fantem. Tyle, że owy fant zawiera chip, dzięki któremu złodzieje wiedzą, gdzie ta osoba aktualnie przebywa i ułatwia im to kradzież.
Podsumowując powiem, że każde narzędzie można wykorzystać w pozytywny i negatywny sposób. Jeśli chodzi o techniki manipulacji to super sprawa jeśli stosujemy je na sobie, żeby coś zmienić w naszym myśleniu. Dzięki tej wiedzy możemy również unikać wpadek takich jak „Nie myśl, że chce Cię oszukać!”. Ale też sam fakt przeczytania tych technik może spowodować, że wyłapiesz manipulację i zdołasz się przed nią uchronić. ;)
Znasz jakieś techniki manipulacji, przed którymi nalezy się bronić?
Coś Ci się przytrafiło? Podziel się tym w komentarzu!